نوشته‌ی تازه‌ای دارم با عنوان بالا که در دو سایت "ایران امروز" و "آچیق سؤز" منتشر شده‌است. تا برسم و خبر آن را این‌جا بگذارم، سه نفر که نوشته را خوانده‌اند لطف کردند و پیام‌های مهرآمیزی برایم فرستادند که با اندکی دست‌کاری و حذف نامشان می‌گذارمشان همین‌جا توی کامنت‌ها، و البته با سپاس فراوان از هر سه.
اگر هر دو سایت بالا فیلتر شده‌اند، نوشته را در این‌جا می‌یابید.
نیز بخش بعدی را بخوانید.
اگر هر دو سایت بالا فیلتر شده‌اند، نوشته را در این‌جا می‌یابید.
نیز بخش بعدی را بخوانید.
34 comments:
دوست بسیارارجمند
آقای شیوا
متاسفانه ایمیلی جهت تماس درسایت شما وجودندارد.نوشته زیبا وپرمحتوای شما"زبان پدری..."رادرسایت ایران امروزخواندم ،درسایت آچیق سوزنیزچاپ شده است.اگر ممکن باشد لطفأاین نوشته را به سایت ایران گلوبال نیز بفرستیدکه این مسائل درآنجاخیلی بیشتر مورد بحث است وآنجا برخلاف سایت ایران امروز،مستقیمأ میشه پیام گذارد.در زیرنوشته ی آقای قویدل راجع به حقوق بشردریکی ازپیامها آمده بود:"آتش مثل گندم خوشه میدهدوخشم خرمن سرخ امیدهای فروکوفته است"ونویسنده چقدرخوب درمورد خشم مردم آذربایجان درخرداد85نوشته بود.دوست ارجمندمنهم ازمردم عادی انتظاربرابرحقوق ازجمله برابری زبانی ندارم ولی سازمانهای خودنامیده سراسری وبدترازهمه سازمانهای خودنامیده چپ چی؟آنهائیکه تاقبل ازشروع مبارزات غیرفارس زبانان شعار حق تعین سرنوشت وخلقهای ایرانرا قبول داشتند چی؟امروزه همه غیرفارس زبانان بسطح قوم تنزل کرده اند!!!شمادرنوشته خودازچندکلمه ترکی یادکرده اید،درلغتنامه دهخدادراول هریک ازحروف الفباتوضیحی آمده است که نشان میدهد: حروف ث- ح- ع- ق- ص- ض- ط- ظ وتشدیددرفارسی وجودندارد(ونیزهمزه دراول کلمه فارسی وذبرخلاف همزه دراول کلمه فارسی نمیتواندبیاید)با درنظرگرفتن توضیح دهخداوخروج کلماتی که یکی ازحروف بالارادارند،ازفرهنگستان غنی فارسی آیاباندازه کافی کلمه باقی خواهد ماند که بشود فارسی رازبان مستقل نامید!با احترام به همه زبانها ازجمله زبان فارسی وفارسی زبانان،امیدوارم روشنفکران فارسی زبان ازتحریک غیرفارس زبانان دست بردارندوباتکرارشعارهای هشتادساله ی زبان ملی،زبان مشترک،عامل وحدت و...دست بردارندومتوجه باشندانحرافات ناسیونالیستی افراطی درجنبشهای ملل غیر فارس واکنش وعلتی درمقابل تحریکات ناسیونالیسم افراطی هشتادساله فارسی است
Salam hamshahri
man tazeh emrooz ba khandane matlabetan dar Iran emrooz fahmidam ke shoma ham gilak hastid.
Khastam be in tartib shadmaniam ra ebraz konam
tange mi dil, tange mi dil, tange mi gilane re
shor shore baranre re, goul goule aftabe re
tabestanan bijar kenarane re
zemestanan ou darya toufane re
tange mi dil, tange mi dil tange mi gilane re
mi nazanin kouchiki-ya ja banam
oun hameh khaterata tanha banam
kouho kamandana banam poushte sar
beheshte gilana banam poushte sar
tange mi dil....
ghourbate ja bi khoudi hay a daro ou dar zanam
chareh chiyah? dam be dam
ghousseh ja par par zanam!
khayli zamate hato hasrat kesham
rouzana taghvime douroun khat kesham
tange mi dil tange mi dil tange mi ghilane re
Shome jana ghourban
Tazetarin neveshteye shoma ra dar site iran-emrooz.com khandam, az an amookhtam va ba an geristam. Man ham az an pedarani dashtam ke be khatere karash irangard bood va ma ra ba khod mikeshid. Man hamin dastan ra (Zabane pedarie madar-mordeye man) dar Kordestan va digar ostanhaye Iran dide am. Be shoma dorood miferestam va baraye andishehayetan doostetan midaram.
آقای شیوا
دوست ارجمندنوشته ساده وبی اندازه زیباباتاثیرعمیقش مرابیادنوشته های زنده یادصمدبهرنگی درسالهای سیاه استبدادی چهل شمسی برد.چقدرباسادگی واقعیتهای موجودرابیان کرده ایدبدون انگهای رایج درمحافل روشنفکری ماایرانیها.درود بیکران برشما،همانطوریکه نشان داده اید برای فهم مسائل ومشکلات مردم احتیاج به" دکترا"وچند واحددانشگاهی برای رسیدن به نان وپست ومقام نیست درحالیکه قریب به اتفاق 99در تحصیل کرده ها درزمینه زبان وفرهنگ بایدک کشیدن تیتردکترا ومقام استادی وپروفسوری متاسفانه یا ازمرحله پرتندویااینکه چون خودنادانندمردم رانیز مثل خودمی پندارند.در همان شهر خودتان استکهلم که گویا به شهررادیوهای ایرانی!!!مشهورشده،ازموزیک وشعروترانه ی اصیل ایرانی فقط فارسی است وفارسی!!!اگرکمی جسارت کنی وبه پرسی چرا همه اش فارسی،تودیگردشمن ایران وانیرانی وتجزیه طلب و...دوست ارجمندمن خود تحصیل آلمان درسطح بالائی هستم وبدون اینکه بمدارج علمی اهانت وبی احترامی کنم متاسفانه دررشته های غیر علوم تجربی وضع تحصیل کرده ها (تاریخ وادبیات)فاجعه آمیز وراسیستی است .پیروزباشید.
Dear Mr Frahamand,
the ethical problem is very complex and as you mentioned even in democratic western countries there are lots of suggestion for improving the problem. We can simplifiy and dramatise it as far as we like. The Fact is that the minorities and ethnic in Iran like in Europe and US have to learn the dominant language to get better chances in the society. It is a task of goverment to realize it. I suggest always iranaian children growing in Germany first learn Germany as thier FIRST language instead Farsi to avoid loosing their chances and opportunities. Even in Germans have a dominant dialect "Hoch-Deutsch". Nobody understand when somebody speaks with bavaria dialect. also in Austria and Switzerland they use "Hoch-Deutsch" as standard dialect/language in their schools, Radio/TV, and offices. Yes multicultural society is a great goal. But it is a question of requirement and opportunities of a family/society to achieve it. The using force at school and in family is a common problem in iranian schools. I had a very bad experience myself as I should change my school in Tehran once. this is one of the darkest period of my life and I got lots of complexes for that. I hate every kind of Chauvinism. I hate cheap jokes about Torks and Rashti (similar jokes exists in Germany too) and respect all ethnics and minorities like you. But be honest: suppose you are the decision maker in Iran, which is a multi-ethnic country. Do you force a unified language for learning at schools so that children have a better chance for their futures, or not? You better analyze the problem realistic.
As far as I know the torkish publications like poem of Sahriar, who was an Azarbaijani, have been published without without any problem before the revolution. I am sure the publication from Tashkand and UDSSR were not allowed. guess why. ;-) There are lots of cherik who were Fars. There are lots of factors and reasons for deformity of people. You simplified these problem. I think your article is more emotional than rational. Sorry! Mina Maleki
Salam agaye farahmand!
Az samim galb be khater neveshte ba arzesh ve amigetan tashakor karde ve arezoye salamati ve movagiyet bishter barayetan daram.
Min yasha
Alireza_ örebro
Dear Shiva,
I immensely enjoyed reading your article/ short biography. I can remember having a debate about the difference between empathy and sympathy. Now I can understand a good book, article can affect someone to have empathy about anything, anyone. I am Iranian and can only speak farsi, but as you can see I am using English to communicate with you! partly because, being lazy, my farsi typing is not good at all and perhaps because my farsi is not as good as yours to write so beautifully and have concentrated more on English rather than Farsi when I left Iran.
I have some thoughts about what you mentioned, however I wonder if you may tell me what could be the best course of action?, if we imagine the course of action would be heard and act upon.
The issues that should addressed, based on someone who speaks Farsi( my frame of mind but not necessarily the correct one),
1- The Azari nation need to speak ( as they do) Azari and being able to write in Azari
2- The main language, the formal, is Farsi
3- The children should be taught, Farsi
4- The children should be taught, their own (regional) language
5- The children should be taught a foreign language( English, etc..)
6- There should be local TV, Radio which speak in Azari and Farsi
And what would be the aim of this teaching system? Prepare the students to be able to study in any university in Iran( Farsi) or have Azari zaban Universities? To be able to be employed in…? where…
And what would be the ideal system and what would be the ideal result for all the children to feel relaxed in Iran having several languages, give all of us comfort that if the formal language is Farsi, it does not mean it is the best, it is something to be chosen and it is decided because of whatever historic reason.
How a child find comfort in a model we propose. Is there any example in other countries? In the UK, we have, I believe, three main, different languages, and I am not sure how it is being dealt with locally.
Kind regards,
H.M
شیوای عزیز نوشته زیبا‌یت را به نام "زبان پدری مادر مرده‌ی من "رادرسایت ایران امروزخوندم. واقعا لذت بردم و تحت تآثیر قرار گرفتم. واقعا چه ظلمی به این ترک‌زبانان و کلا اونایی که زبون مادریشون فارسی نیست می‌رفت و می‌ره!
به راستی که شیوا برازنده‌ی توست. بسکه شیوا می‌نویسی...
Ba Salam . Dar Ebteda Tashakor Be Khatere Neveshteye Shiva Va Lezat Bakhshetoon. Man Ye Pesare Tork Hastam
Doost Daram Be Zabane Khodam Az Shoma Tashakor Konam.
Bay Man Oz Minatdarigimi Sana Bilindiriram
Sani Sag Yashiyasan
Sanin Yazilarin Biz Turklara Bir Tihva Kibidir.Yasha.Illar Boyi Yasha.
Man Ba Ejazatoon Neveshtatoono Too Weblogam Gozashtam.
www.turkyoli.blogfa.com
Be Doorood
باتشکرازنوشته ای که نظیرش را نخوانده ام،نوشته ای که انسان را سخت تحت تاثیر قرار میدهد،دوستی در پیامش درمقایسه با نوشته ها ی صمدبهر نگ یاد کرده بود واقعأهمین طور است آنچه واقعیت با شدوازدل برآیدبردل نشیند. دوستی بانگلیسی پیام نوشته ومتاسفانه بدون اطلاعات لازم آموختن فارسی را به بچه ها سفارش کرده است ،بخاطر نبودن الفبای درست وحسابی، زبان نوشتاری فارسی برای آموزش نسل دوم سوم ایرانی ها درخارج غیر منطقی وفوق العاده سخت است.ما باجریمه وکتک درنبودحتی رادیو درزمان کودکی من درشهرستانها ودهات مناطق غیرفارس درحد خواندن ونوشتن یادگرفتیم.بعنوان مثال بچه ها قبول نمیکنند که مثلأشما "مان " به لاتین بنویسی ولی "من "بخوانی وهر گزفرق ث -ص -س ویا فرق ت - ط ونیز فرق زذ-ض-ظ را متوجه نشده وچون زبان نوشتاری فارسی منطق ندارد بچه ها قبول نمیکنند!!!با خانواده ای ترک آذربایجانی همسایه ودوستی دارم،زن وشوهرهردودکترازکارولینسکای استکهلم هستندکه یک پسردانشجوی دندانپزشکی ویک دختردانشجوی طب دراستکهلم دارنداگر به چشم ندیده بودم هرگز شاید بسادگی قبول نمیکردم:پسر شان هفت زبان -ترکی،فارسی،سوئدی،انگلیسی، آلمانی، ایتالیائی واسپانیائی ودخترشان به شش زبان -همانها بجز اسپانیائی،البته کمی بلد هست،درحد فوق العاده خوب بلدند. بدلیل سیستم درست وعلاقه واختیار.بنده خودسالها چه درایران وچه درخارج با آموزش فارسی بخارجیها ونسل جدید ایرانیهاسروکار داشته ام ومعتقدم تعصب را باید گذاشت کنار و سیسم الفبا وزبان نوشتاری فارسی رابازبان گفتاری آن تطبیق دادوبا اطمینان میتواتنم ادعا کنم که زبان نوشتاری فارسی زبان مادری هیچ بنده ای نیست !!!به نوشته زیر که بخشی از مقاله ام بوده درجواب استادآشوری در دوسال قبل توجه کنید:
""
درحالیکه اکثریت استادان زبان فارسی معتقدندکه زبان فارسی ازضعف نوشتاری،بی قاعده بودن وفقرلغت وعدم امکان ساختن لغات جدید،فراوانی بیش ازحد استثناهای دستوری(درواقع دستوری درکارنیست وهمه اش استثنااست)،رنج میبرد،ساده لوحانه است بایک ضرب وتقسیم کودکانه درمورد زبان حکم صادرکرد.همه دوستان با مراجعه بهرفرهنگ فارسی که دراختیارداریدباتوضیحی که دراول هرکدام حروف فارسی وجوددارد،خواهید خواند:حروف"ث- ح- ع- ق- ص- ض-ط- ظ"درفارسی وجودندارندو شماباخروج لغاتی که یکی ازحروف بالا راشامل باشد،ازفرهنگ فارسی،آیاواقعأباندازه کافی لغت باقی میماند که ادعا کرد فارسی زبان مستقلی است؟؟؟با پسوند وپیش وند درهر زبانی میتوان لغت ساخت ولی زایائی وزنده بودن زبان را افعال ساده (ونه افعال ترکیبی)معین میکند که درفارسی متاسفانه طبق جدول استادخانلری 277عددمیباشدکه تعدادی ازآنها نیزمتروک شده اند.(همزه فقط دراول کلمه،ذبرخلاف همزه نمیتوانددراول کلمه درفارسی بیاید،تشدیدفقط درعربی است)
بدون بهم زدن خواب ِخوشِ دوستان به چند نکته از دونام آوربزرگ زبان فارسی آقای داریوش آشوری ومحمد رضاباطنی درنازائی،عقب ماندگی وغیرعلمی بودن زبان فارسی اکتفامیکنم تابه دشمنی بازبان شیرین فارسی متهم نشوم وبامارک پانهای مختلف غیرفارسی وتجزیه طلب بدرقه نگردم،زیراآشوری وباطنی هردوزحمات زیادی درپیشرفت ورفع اشکالات زبان نوشتاری فارسی کشیده ومیکشند.آقای آشوری در"مقاله مشکل زبانی ما" زبان فارسی راغیرعلمی وناکارآمدودرمقایسه باانگلیسی وفرانسه وآلمانی بسیار ضعیف وغیرعلمی وغیرقابل استفاده مینامد.استادمحمدرضاباطنی در"پیرامون زبان وزبانشناسی"درمقاله خود"فارسی زبان عقیم"(مجموخه مقالات فرهنگ معاصر1371)میگوید:""درباره زیبائی شیرینی،گنجینه ادبی ودیگرمحاسن زبان فارسی
سخن بسیارشنیده ایم.اکنون شایدوقت آن رسیده باشدکه باواقع بینی به مطالعه توانائی های زبان فارسی بپردازیم وببینیم آیااین زبان میتواندجوابگوی نیازهای امروزجامعه ماباشد؟…""استادباطنی درادامه همان مقاله مینویسد:
""اماببینیم وضع درفارسی چگونه است:
1- درفارسی فقط فعل های(افعال!)ساده یابسیط هستندکه زایائی دارند.یعنی میتوان ازآنهامشتق بدست آورد.
2- درفارسی امروزه دیگرفعل ساده ساخته نمیشود.یعنی نمیتوان به طورعادی ازاسم یاصفت فعل ساخت.
3- شمار فعل های(افعال!)ساده ای که زایائی دارندوازگذشته به ما رسیده اندبسیاراندک است.***
4- ازاین شمار اندک نیزبسیاری درحال ازبین رفتن ومتروک شدن هستند وجای خودرابه فعل های مرکب میدهند.ولی فعل های مرکب عقیم هستندونمیتوان ازآنها مشتق بدست آورد.
5- از "مصدرهای جعلی"فارسی،چه آنهاکه ازاسم های فارسی ساخته شده اند وچه آنهاکه ازواژه های عربی ساخته شده اند،مشتق بدست نمیاید.به بیان دیگر،مصدرهای جعلی زایائی ندارند.
6- نتیجه:زبان فارسی دروضع فعلی برای برآوردن نیازهای روزمره مردم بامشکلی مواجه نیست ولی برای واژه سازی علمی اززایائی لازم برخوردارنیست نمیتواندیک زبان علمی باشد،مگرآنکه برای کاستی های آن چاره ای اندیشیده شود""
***تعدادافعال ساده درلیست استادخانلری درص 395جلددوم تاریخ زبان فارسی 277 عدد بوده ،که ازاین لیست تعدادی نیز متروک شده وحدود243 فعل ساده مانده که بقول خود استادخانلری درمقایسه با4120 فعل ساده فرانسه بسیار ضعیف ونا توان است.
Dear Shiva,
Enjoyed your writing, with sadness.
It is very unfortunate that I cannot write in Farsi, and even though, I do not have your fluent way of describing the depth of the problem. I assumed that the pressure should be less on minorities after all we have gone through. Was part of revolution for these suppressions? But painfully is not the case. You have touched on this old problem. I look forward to read our solution to it.
Ghorbanat,
FTO
کلی برایت مطلب نوشتم که نمی‌دانم چرا ثبت نشد. بسیاز زیبا درد بسیاری از مردم ما را بیان کرده‌ای. من به این نوشته در بلاگ نیوز لینک دادم
با درود
نوشتار شما چند مشکل اساسی داشت.
زبان پارسی را در انقلاب مشروطه رسمی کردند و نه در زمان پهلویها.
دوم شما در رابطه با واکنش سخن گفتید. ولی این واکنش فرهیختگان آذربایجانی مانند تقی ارانی و کسروی و محمود افشار به پان ترکیستها بود که باعث مرکزگرایی و تحکیم زبان پارسی در آذربایجان گشت:
http://www.azargoshnasp.net/recent_history/atoor/recastingoneself.htm
ببینید کل قضیه را شما نگفتید. نگفتید چرا دولت پهلوی و فرهیختگان آذربایجانی نسبت به زبان ترکی در آذربایجان حساسیت نشان دادند. دلیلش را در مقاله دکتر اتابکی میتوانید پیدا کنید.
http://www.azargoshnasp.net/recent_history/atoor/recastingoneself.htm
آقای شیوا با سلام
نوشته ساده وپرمحتواکه هرآدم صادق ودمکرات وبرابری طلب را تحت تاثیر عمیق قرارمیدهدوپرواضح کسانی را که خودبا این واقعیتهای تلخ روبروبوده وکماکان روبروهستند.دوست ارجمندمسالهءقومگرائی وفاشیسم عریان درهشتادسال گذشته درفرهنگ وادبیات فارس محورایرانیهاآنچنان رسوخ کرده وریشه دوانیده که حتی روشنفکران باصطلاح چپ وبرابری طلب نیزبرسرزبان فارسی با"ولی،اگرواما..."بهیچوجه برابری زبانهاراقبول ندارندوزبان خودراوالاترازدیگرزبانهای موجوددرایران میدانند واین بزرگترین مشکل حل مساله ملی درایران است.نمونه سویس درحل مشل زبانی میتواندمدل قابل قبول باشد ونه مدلهای فدرال کشورهای تک زبانه.درسویس همه زبانها رسمی ومشترک وملی وعامل وحدت و...هستند وهیچکدام اززبانها بردیگری برتری ندارد.
درآخرین پیام دوستی به نظرخود""چنداشکال""به نوشته شما گرفته وناآگاهانه نوشته است که گویا زبان فارسی در مشروطیت رسمی شد!!!اتفاقأ درمشروطیت برسر پایتخت،دین وسرحدات ممالک محروسه اتفاق نظرشد ودرقانون اساسی گنجانده شد ولی بخاطرعدم توافق بر سر زبان، حرفی از زبان رسمی وملی و..درقانون اساسی مشروطه نیست!!
حدود15سال قبل ازمشروطیت اولین مدرسه بمفهوم مدرن بزبان ترکی درتبریزتوسط زنده یاد رشدیه وبعدها مدرسه دوزبانه ترکی وفارسی توسط خودرشدیه درتهران تاسیس شدوهنوز تعلیمات عمومی مدرن بوجودنیامده بود ودرمکتبها هرکسی زبان خودرامیاموخت تا بقدرت رساندن وساختن رژیم انگلیسی پهلویهاکه گرچه خودازترک زبانان مازندران بودندولی دراجرای برنامه های ازپیش تعین شده ازجمله دشمنی با زبان ترکی وعربی و...درجهت ساختن یک دولت ویک ملت ونیز رژیمی پرتوان درمقابل اتحاد شوروی.اشکال اول این دوست کاملأ ناوارد است. این دوست آدرس سایت آذرگشنسب،سایت باستان پرستان،ناسیونالیستهای افراطی وخطرناک وفاشیستهای شناخته شده ایرانی رایاداورشده است وارانی را درردیف روشنفکران خودفروخته ی رضاشاهی چون کسروی ومحمودافشار قرارداده، خود دلیل عدم آگاهی ایشان ازاجباری شدن زبان توسط سرنیزه های رضاخانی باحمایت وتوجیه همین روشنفکران.ارارنی قبل از آشنائی با مارکسیسم دززمان تحصیل درآلمان تحت تاثیرافکارفاشیستی آریائی درنشریات ناسیونالیستها وفاشیستهای ایرانی مانند"ایرانشهر ونامه گلستان"مقالات شرم آوری درمورد زبان آذربایجانی نوشته که همان تز ارتجاعی وزبانزد تمامیت خواهان امروزی است :""گویا زبان آذزبایجان دراثرحمله وحشیان مغول ازآذری(ریشه ای ازفارسی آریائی) به ترکی تبدیل شده است.""این اراجیف را ملک السفها(جمع سفیه)که به ملک الشعرای بهارشهرت داشت ووزیرفرهنگ پهلوی دوم درزمان جنبش دمکراتیک آذربایجان برهبری پیشه وری تکرارکرد.واقعیت اینست که حدود چهارصدسال قبل ازحمله مغول بایران (اگرمغول بایران حمله کرده باشد) ترکان غزنوی وسلجوقی حکومتهای مقتدر ترکان را درایران را داشتند.آیا این روشنفکران مدعی این تزهای ارتجاعی نادان نیستند؟وهمه هم بایدک کشیدن تیترهای دکتری وپروفسوری درسایت فاشیستهای وطنی آذرگشنسب قلم میزنند.بهر حال ارانی درسالهای 1303-1304باروی آوردن بمارکسیسم وبعد از نشرمجله دنیابمواضع مترقی روی آوردوطبق خاطرات بزرگ علوی گروه ارانی که جوانان بی تجربه بودنددرزندان رضاشاه تحت تاثیر زندانیان کمونیست وقدیمی چون جوادزاده خلخالی(پیشه وری)آموزش وتجربیات زیادی آموختند. ولی احمد کسروی وافشار وتقی زاده و..کماکان درخدمت ارتجاع رضا خانی درسرکوبی ملل غیرفارس قلم زدندوتاابد ننگ خیانت راحمل میکنند
باسلام ودرودخدمت آقای شیوا فرهمند
چه زیبا وشیوا وفرهمند ازدردهای %65مردم نوشتیدوبحث جالبی رادرزمینه نابرابری های فرهنگی موجب شدید. خانمی بنام مینا مالکی متاسفانه باوجود تحصیل درآلمان وهمسایه سویس،یامساله را نگرفته ویاخودراناآگاه نشان میدهد. پرواضح است که مساله برسر لهجهءاصفهانی،تهرانی ،یزدی وکرمانی و...نیست!!!بحث برسر زبانهای اکثریت مردم ایرانست.خانم محترم زبان مسلط چه مفهومی است؟که آمریکای تک زبانه واروپا(کدام کشورمشخص دراروپا)راتجویز میکنید؟میتوانیدبفرمائید کدام زبان درسویس زبان مسلط است؟شما که درمرکز دمکراسی غربی زندگی میکنیدسیستم تک زبانی درکشوری کثیرالزبان مثل ایران با معیارهای حقوق بشرودمکراسی همخوانی دارد؟شما اگر تسلیم شرایط مسلط میشدیدمیباید مثل ز نان نسلهای پیش سرگرم غذا پختن وشستشووخانه داری میشدیدولی بدرستی تسلیم شرایط مسلط ارتجاعی نشدید.تازمانیکه نابرابری جنسی ،ملی(فرهنگی-زبانی)،دینی ..وجوددارد مبارزه نیزوجودخواهدداشت. استادشهریاربرای چاپ منظومه "حیدربابا"سالها زحمت کشید وآخرهم بامیانجیگری ملکه مادرخانم تاج الملوک ایروملو، مادرمحمدرضا وزن سوم رضاشاه،اجازه چاپ گرفت وجالب است که خود ملکه مادردفتر شعرخودرا که بکمک شهریار تصحیح شده بود،بخاطرترکی بودن نتوانست چاپ کند وپیش دخترش شمس پهلوی بامانت گذاشته است.
بعضی ازدوستان "شرایط تاریخی"را برای رسمی شدن زبان فارسی یادآوری میکنند بدون آنکه توضیح دهند این شرایط تاریخی چه بوده است!!!این شرایط تاریخی غیراز سرنیزه های رضاشاهی چیز دیگری نبوده است!
دانش ماازتاریخ وزبان آن چیزی است که درمدرسه ودانشگاه بامقاصد سیاسی بخوردمان داده اند.اخیرأ دکتر محمد قلی مجد(خوشبختانه از فارس زبانان)کتابی تحت نام"تاریخ معاصرایران"،درواقع غارت ایران توسط انگلیس با کمک رضاشاه ،نوشته که درحال ترجمه بفارسی است.دکتر مجد برای اولین باردرتاریخ ایران متذکر میشود که مافیای بزرگ سانسور کتاب درآمریکا،انگلیس وکاناداازچاپ کتاب علیه پهلویهاجلو گیری میکندتاجنایات خود انگلیسی ها رو نشودوباین خاطرمیگویدمادر مورد قاجارها هیچ نمیدانیم گرچه خود کم وبیش طبق اسنادجدیدآمریکائی مطالب جالبی بیان نموده است.در گوگل میتوانید مصاحبه محمدقلی مجدرابیابید.
آقای فرهمند گرامی
من در وبلاگ شما نتوانستم آدرس ایمیل اتان را پیدا کنم. به اتاق مو سیقی تا به حال یکی دو بار ایمیل فرستاده ام، که به گمانم شما به آن سر نمی زنید.
با احترام
نوشین
با سلام
یکی از دوستان خاندان پهلوی را هم علاوه بر رهبر کنونی ترک معرفی کرده اند .پس با در نظر گرفتن اندیشمندان بی چون و چرائی نظیر کسروی تبریزی میتوان گفت بزرگترین طرفداران اموزش زبان فارسی در واقع در مناطق ترک نشین قرار دارند.
در ثانی هر ادم بیسوادی هم که علاقه به یکپارچگی ایران تا آینده بسیار دور دارد میفهمد که این ملت باید یک زبان مشترک داشته باشد.
ثالثا مگر ترک ها با کرد ها و ازبک ها با تاجیک ها ی فارس زبان چگونه رفتار میکنند .قتل عام ارامنه را هم فارس ها شایع کرده اند؟
رابعا اگر زبان مشترک نبود پدر و مادر شما چگونه با هم ازدواج میکردند.تقسیم زبانی نهایتا به تقسیم روانی میانجامد.
خامسا اکنون مانند سال 38 نیست که یک کودک بدون هیچ اطلاعی از زبان فارسی به مدرسه برود.
سادسا باید قانونی در مجلس تصویب شود که توهین به هر قومی را حتی در قالب جک ممنوع و مستحق مجازات نماید.
سابعا من با حفظ زبان رسمی فارسی کاملا موافق مطرح شدن بیشتر زبان قومیتها در عرصه عمومی ایران هستم
با سلام
یکی از دوستان خاندان پهلوی را هم علاوه بر رهبر کنونی ترک معرفی کرده اند .پس با در نظر گرفتن اندیشمندان بی چون و چرائی نظیر کسروی تبریزی میتوان گفت بزرگترین طرفداران اموزش زبان فارسی در واقع در مناطق ترک نشین قرار دارند.
در ثانی هر ادم بیسوادی هم که علاقه به یکپارچگی ایران تا آینده بسیار دور دارد میفهمد که این ملت باید یک زبان مشترک داشته باشد.
ثالثا مگر ترک ها با کرد ها و ازبک ها با تاجیک ها ی فارس زبان چگونه رفتار میکنند .قتل عام ارامنه را هم فارس ها شایع کرده اند؟
رابعا اگر زبان مشترک نبود پدر و مادر شما چگونه با هم ازدواج میکردند.تقسیم زبانی نهایتا به تقسیم روانی میانجامد.
خامسا اکنون مانند سال 38 نیست که یک کودک بدون هیچ اطلاعی از زبان فارسی به مدرسه برود.
سادسا باید قانونی در مجلس تصویب شود که توهین به هر قومی را حتی در قالب جک ممنوع و مستحق مجازات نماید.
سابعا من با حفظ زبان رسمی فارسی کاملا موافق مطرح شدن بیشتر زبان قومیتها در عرصه عمومی ایران هستم
دوست گرامی باسلام وتشکر فراوان ازنوشته خوبتان
لطفأدوستانیکه میخواهند ناشناس باشند،یک اسم اختیاری انتخاب کنند تابشودجواب مشحض رابنویسنده مربوطه داد،منظورتبادل نظرکرد.دوستی ازترک بودن رضاشاه زیادخوشایند بنظرنمیرسید واقعیت اینستکه دوستان ترک زبان ازترک بودن رضا شاه بخاطرجنایات وخیانتهای رضاشاه نسبت بهمه ایرانیان وبخصوص ترکان ایران، چسباندن این بزرگترین ننگ تاریخ بخودراننگ میدانند.
درص106 کتاب "ایران بین دوانقلاب"چاپ سوم از ابراهامیان که بر اساس اسنادجدید آمریکائی وانگلیسی تدوین شده چنینآمده""درمیانهءبحران کلنل(سرهنگ)رضاخان افسر چهل دوساله ای ازیک خانوادهءگمنام نظامی وترک زبان درمازندران که مدارج نظامی را...""همین کتاب ص147 چاپ یازدهم.البته درکتاب پدروپسرپهلویها نیزترک بودن پهلویهانوسته شده بودولی نه باین روشنی!طبیعی است که جنایتکاران از هرقوم وملتی میتوانندباشند.
Dear Shiva,
weeks ago it happened that I was listening to radio BBC world service while I was driving to work. I forgot to mention it in my message above. I found part of the discussion, or perhaps something relating to it, which relates to a country with more than two official language, in Europe, Belgium. I thought it would be some relatively related data to consider for the discussion here,
http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/6995511.stm
Kind regards,
H.M
رسمیت زبان پارسی در دوران مشروطه انجام گرفت. قانون مشروطه هم تنها به زبان پارسی نوشته شد.
http://www.azargoshnasp.net/recent_history/atoor/responseasgharzadeh/asghrazadehresponse.htm
http://www.azargoshnasp.net/recent_history/atoor/responseasgharzadeh/asghrazadehresponse.htm
ببینید شما پان ترکها با همه مشکل دارید. چه با کردها چه با ارمنیها چه با تالشها که آنها را در آران قتل عام کردید و چه با یونانیها و البته با سایر ایرانیان.
در هر صورت قتل عامهایی که غزنویان و سلجوقیان در کشورمان راه انداختند را نمیتوان به این آسانی توجیه کرد. چه برسد به قتل عام مغول ها که سربازانشان ترک بودند.
یک نگاه به وضعیت ارمنیان و کردان و تالشها و تاجیکها در کشورهای آران و ترکیه و اوزبکستان نشان میدهد که چه کسی در تاریخ درست رفتار کرده است.
حداقل ما ایرانیان مانند شما ترکان در تاریخمان قتل عام نکردیدم همانطور که ترکیه برضد ارمنیان و یونانیان قتل عام انجام داد.
با سلام وخسته نباشید ازنوشته خوب وواقعی.جناب شیوا درسایت راه کارگروسایت گزارشگران فیلم کوتاهی درمورد حکومت ملی اذربایجان برهبری پیشه وری وجوددارد اگرمیتوانید لطفأ درسایت خود قراردهید باتشکر
Ba Arze Salam
Agaye Shiva,Ba Tavajoh Be NeveShte Haye U Man Fek Mikardam U Yek Roshan Fekr Bashid Ama Motasefane...
Gozashtane Matlabe Shoma Too Weblog Dalil Bar Kesh Raftan Nist.in kar baraye tagdir az kalamate shoma bood.ama motasefane shoma be eshtebah fek kardin ke man in matlabro kesh raftam.age be degat nega mikardin mididin ke man matlabro ba adrese webloge shoma gozashtam.ba esme shoma.dar zemn kalameye ba ejaze dar jayi be kar mire ke be gole shoma kar anjam nashode bashe.vali bayad be inam degat konim ke estefade az in ebarat Badaz Anjame Kar Avalan Baraye eHTERAM bE TArafe Mogabele.saniyan noee nazar khahi dar morede kare anjam shode hastesh.Dar Zemn Man Axe Gorgi Ke Too Weblogam Hastesh Rabti Be Bagiye Nadare.Man Nemigam Bagiye Ham BAYAD nAVADEYE oN bASHAN.age u doost dari navadeye kabootar bashi Bash.man navadeye gorgam.gorgr khakestari.man nemigam az kabootar badam miyad.khaheshan u ham be nemade man kari nadashte bashin.man matlabe u ro hazf kardam.chon khode shoma razi naboodin.babye
دومان عزیز
لطفاً با نشانی ایمیل من که در سایتم می‌یابید تماس بگیرید و یک نشانی معتبر بدهید که بتوانم برایتان ایمیل بفرستم. آن نشانی که در سایتتان داده‌اید قیزیل‌بوی... کار نمی‌کند.
با سپاس از همه‌ی مجاهدت‌هایتان
شیوا
Most of us like just paroles. For example by comparing Iran with Switzerland/Europe/USA!!! What if you have parent with no or low educational level and your country is not so rich and developed like Switzerland, e.g. has just a few universities? Even in countries like Hungry or Czech Rep German was for decades a dominant language at universities however the education level were much more better than ours. Mrs Maleki is quite true, there is a unified (as consequence dominant) dialect in Germany, Austria and "German-Part" of Switzerland, for all schools and Univesities. Nobody learn in zurich dialect at swiss schools. Recently in Belgium there was a hot discussion about using French or Dutch. look, I am not monarchist at all. But I hate insulting Pahlavies for every thing ever happened to simplify the facts. We better compare the level of education before and after Pahlavies. Illiterate rate >80% by the constitutional revolution, about 40% 1976. (yes still not perfect) Those children who can speak 7 languages have in General well educated wealthy parents. Multilingual countries are in general rich and well developed, have lots of educated people , high schools and universities, excellent publishers, yes they can afford learning many languages. We have a long way for us to realize it.
A multilingual society is a question of opportunities, chances and of course wisdom politicians.
حيدربابا ، ايلديريملار شاخاندا
سئللر ، سولار ، شاققيلدييوب آخاندا
قيزلار اوْنا صف باغلييوب باخاندا
سلام اولسون شوْکتوْزه ، ائلوْزه !
منيم دا بير آديم گلسين ديلوْزه
شیوای عزیز
ای مطلبی که نوشته اید بسیار بغرنج و دردآور است. البته بعنوان فردی از این جامعه سه زبانه که از بی عدالتی های جامعه رنج برده است حرف خود را خوب ادا کرده اید.کسانی که مثل شما و من در چند جامعه زندگی کردند آسانتر از دیگران میتوانند این مسائل را درک کنند و بیطرفانه تر میتوانند نسبت به آن قضاوت کنند.
لکن بنظر من مطلب یک جنبه عملی هم دارد که حاکمانی که بر قدرت هستند با آن دست و پنجه نرم میکنند. شما خود میدانید که همین اعمال غیر انسانی که روسها نسبت به همه مسلمانان روسیه بویژه ترکها و ایرانیزبانان انجام میدادند من باب مثال در آناتولی هم آنچنان توسط قدرت میلیتاریستی و آنچنان در طول هفتصد سال حکومت عثمانیان هم از لحاظ زبانی و هم از لحاظ مذهبی اعمال شد. فقط سه گروه دوام آوردند: ارمنیان، یونانیان و کردها. شما حتما خود میدانید که سرنوشت گروه اول و دوم چه شد. فعلا دولت ترکیه وحتی بسیاری از مردم ترکیه که حاکمان زبان پدران خودشان را هم از بین برده اند از دشمنان آزادی زبان برای تنها اقلیتی هستند که مانده است (کردها). از تمام ملتهای دیگری که در آسیای صغیر زندگی میکرده اند هیچ خبری نیست. همه میگویند ترک هستیم. تنها چیزی که نیست چشمهای بادامی است. خواننده چشم آبی و مو بور ترک از خود نمیپرسد که مادر بزرگش را چگونه از بلگراد یا بوداپست آوردند؟
من نمی خواهم با اشاره به اشتباهات دیگران از موضوع منحرف بشوم. قصد من این است که با کنار گذاشتن بر خوردی که به شخص خود ما شده یک مقدار بیطرفتر راجع به این موضوع صحبت شود. کسانی که بزور شمشیر بعد از فتح مجدد تمام اسپانیا دوباره مسیحی گردیدند و دین پدران خود را چه اسلام و چه یهود کنار گذاشتند امروزه اکثرا در پروسسیونهایی که انجام میشود راندن پدران خود از اسپانیا و مسیحی کردن آنها را بزور جشن میگیرند. الحق که بزرگترین تعصبات تعصب مذهبی است.
راجع به ایران و تجاوزات عرب دیگر چیزی نمیگویم. مسلما از زمانی که موج ناسیونالیستی که اصولا یک حرکت اروپائیست به مشرق زمین هم سرایت کرد نه تنها در ایران بلکه پیش از آن در ترکیه و بعد از آن در نزد عربها هم چنین جنبش هائی بوجود آمد که در سیستم های حاکمه هم سرایت کرد. قدیمها تبریزی ها به میانه ای ها و کرجی ها به قزوینی ها و اصفهانی ها به لر ها و مازندرانی ها به گیلانی ها تمسخر و بی حرمتی میکردند و بعد که دیدشان کمی وسیعتر شد بی احترامی هایشان هم وسیع تر شد. قدیمها شیعه ضد سنی بود و مسیحجی ضد یهودی بود و مسلمان ضد بهائی بود حالا ایرانی شده ضد ترک و ترک شده ضد ایرانی و هردو شده اند ضد عرب. کسی که میخواهد سر به تن همسایه دیوار به دیوارش نباشد چون اختلاف کوچکی در همسایگی دارند حالا شده سمپاتیزان همزبانان خود در کشور دیگر.
من چند سال قبل در ترکیه سفری داشتم و دختر خانم راهنما آنچنان با آب و تاب از ملت ترک واز مردان بااحترام آن سخن میگفت منجمله از تیمور و این که اسم او (یعنی آهن) هر ترکی را مفتخر میکند. از او پرسیدم آیا میدانید که تیمور بعد از فتح اصفهان دستورداد هفتاد هزار سر ببرند. پر سید اصفهان کجاست. پرسیدم آیا میدانید که او پس از شکست سلطان بایزید عثمانی در نزدیکی آنکارا دستور داد دویست هزار سر ببرند که دیگر سر برای بریدن گیر نمی آمد. گفت در این مضوع شک است. کتابی را که در اروپا در باره تاریخ ترکیه خریده بودم از مورخین معتبر اروپائی نشانش دادم. گفت خوب در تاریخ چنین چیزهائی اتفاق میافتد. بالاخره ترک بوده و از برادران ما.
در بقیه سفر هم دیگر بمن نگاهی نکرد. با یک پاکستانی آشنا شدم که از قوم پتان بود همانهائی که در افغانستان به آنها پشتون میگویند. میگفت ما باید از برادران پتان خود در افغانستان حمایت کنیم. به یاد یک مصاحبه خالد حسینی افتادم و گفتم مقصودتان همانهای هستند که در خیابانهای کابل به بچه های هزاره تجاوز میکنند و به آن افتخار قومی هم میکنند؟ گفت مای دیِر برادِر یو شود اندِرستاند دِم. آنها از زور احتیاج اینکاررا میکنند. با یک آدم تحصیلکرده مصری صحبت میکردم. انگار که تنها دغدغه ئ او این بود که مجسمه نفرتی تی در موزه ای در اروپاست. گفتم زیاد ناراحت نباش. شاید اینطور بهتر باشد چون اگر اتفاقی بیافتد لااقل قسمتی از گجنجینه ها محفوظ خواهند ماند. عصبانی شد و به او برخورد. گفت اینها مصری نبودند که به موزه قاهره دستبرد زدند و غارت کرند. گفتم خوب میدانم در عراق هم عراقی نبودند حتما امریکائیان بودند.
در ایران با دوستی صحبت میکردم در مورد این جنگ تبلیغاتی در باره خلیج فارس. از او پرسیدم چه اهمیت دارد؟ عصبانی شد. گفتم اسمها را همیشه قدرتمندان میگذارند. آیا وقتی که اسم تو را یعنی حسنعلی جعفر گذاشتند کسی از تو پرسید که آیا با این اسم موافقی؟
با دوستی آذر بایجانی رفتیم تبریز. در فرودگاه یک تاکسی کرایه کرد برای تمام روز. از او خواهش کردم از راننده نامش را سوال کند. گفت قبل از سوال کردن شرط میبندم که اسم او یا جعفر است یا اسدالله. اسمش را پرسید. راننده کفت اسد آقا.
ما لعبتگانیم و فلک لعبت باز
ولی در کنار این موضوع یک مطلب دیگر هم هست و آنهم اینکه آیا یک هویت ملی و قو می وجود دارد یا نه. آیا آذری ها که افسانه و یا اسطوره کوراغلی را گرامی میدارند مطلب آنرا هم گرامی میدارند گه گلایه و شکوه ایست از ظلم و جور حاکمان عثمانی و صفوی بر آنها (البته احترام به اثر کوراغلی به خاطر اهمیت ادبی و هنری آنهم هست).
آیا همین نقش را نمیبایست در آن مطلبی دریافت که لب مطلب شاهنامه است و آنهم خطر از بین بردن زبان و فرهنگ ایرانی بعد از حمله اعراب؟
شما خود بهتر میدانید گه زادگاه تمام این افسانه های شاهنامه شرق و شمال شرق ایران باستان است. مورخان مینویسند که این میتولوژی اقوام ایران زبان است در محدوده خراسان بزرک که از سمرقند و چاچ تا زابلستان که جنوب افغانستان کنونی باشد. هم ایرانیان و هم تورانیان در واقع ایرانیانند. چون در زمان فردوسی توران (شمال شرقی این منطقه) بدست ترکان افتاده بود حتی از طرف فردوسی در قافیه ترک میشوند (مهاجرت ترکان از شمال چین و مغولستان از دویست و اندی پیش از میلاد آغاز شد که در زمان ساسانیان به مرز های آنها رسیدند).
البته پان ایرانیست جنبشی است مذموم. ولی پان تورانیسم هم مذموم است هم نامش تقلبی است.
شما خود میدانید که ایران از زمان غزنویان تا آغاز حکومت پهلوی (بجز کریمخان زند) تحت حکومت ترکان بوده است (حتی رضاشاه هم مادرش ترک بود و با آتاتورک ترکی صحبت میکرد. مادر محمد رضا شاه هم ترک بود. این بی انصافیست که اصولا فارسها را حاکم و ظالم بر ترکان قلمداد کنیم). خود میدانید که بزرگترین آنها یعنی خوارزمشاهیان، سلجوقیا ن و صفویه خودی و نه بیگانه محسوب میشدند با اینکه مثلا زبان خوارزمی که زبان ابوریحان بیرونی است (که او خود آنرا بفارسی ترجیح میدهد و گاهی فردوسی را به تمسخر میکرد) تحت حکومت همین ترکان از بین رفت. زبان سغدی تحت حکومت اعراب از بین رفت. زبان پهلوی فقط توانست با این تحول و ترکیب مخلوط که ما گاهی به تمسخر میگیریم فقط در قالب فارسی دری به وجودش ادامه دهد. ولی همین را هم هیچ ملت دیگری نتوانست بعد از تسلط اعراب نشان بدهد. چه خوشبخت ترکان که بعد از فروپاشی خلافت وارد این مناطق شدند و الا آنها هم نظیر مصریان عربزبان میگشتند. البته هستد در ایران که اصلا منکر این هستند که فارسی دری از پهلوی بر آمده است. آنها را از این کار چه سود؟ شاید فقط دکانی باشد برای تحمیق ابلهان.
میبینید که من میل دارم بگویم آذری ها و نه ترکها (چون اگر اینطور رفتار میکردیم نصف دنیا میشد اسپانیا یا انگلستان یا عربستان) چون آنان ساکنان آذربایجانند چه ترک باشند و چه نباشند. بسیار میل داشتم که نام ترکیه هم چیز دیگری بود که هویت آن کشور و مردم آن کشور را بهتر نمایان میکرد و ترکستان بیشتر به آسیای میانه اطلاق میشد ولی من نام کشور ها را تعیین تمی کنم بلکه کسانی مانند آتاتورک.
حال راجع به مغولان چیزی نمینویسم که ما سور وسات و آقا و خانم را ازآنها از آنها گرفته ایم. در تاریخ تجاوزها و جنایتها زیاد اتفاق افتاه است. لکن بعضی از آنها به این سادگی از تاریخ محو نمی شوند. بدترین آنها برای ایرانیان مغولها هستند و پس از آن تیمور لنگ. فرهنگ ایرانی که بدون داشتن یک حکومت ایرانی تا کاشغر و تا قفقاز و شمال دریای سیاه (که امروزه حتی آثاری از آن هست مثلا زبان اوستها ) پراکنده شده بود بخاطر هجوم های نظامی اقوام دیگر (در درجه اول مغولها و تیموریان) در بسیاری از این مناطق نابود شد. آیا این ترامای فرهنگی که ایرانیان دچار آن هستند در مناطق دیگر مثلا قفقاز نیست. آیا آن نسل کشی ها که روسها از زمان کاترین به بعد با ترک زبانهای روسیه تزاری (هشترخان و تاتارستان و کریمه ) انجام دادند از یاد ترکها رفته است؟ آنها چند بار در تاریغ با قوم کشی جمعیت ترکزبان را به یگ چندم رساندند؟ در کریمه و هشترخان دیگر اثری از ترکان باقی نماند. در تاتارستان تنها چشمهای بادامی با زبان روسی. حال چرا آذربایجانیهای ما اینقدر روس دوست شده بودند در حالی که ترکهای ترکیه بر عکس.
آیا همین کاررا ازبکان با تاجیکهای دره زرافشان و سمرقند و بخارا و خیوه انجام ندادند. کدام ترکی امروزه راجع به هجومهای ازبکان همین 120 سال پیش به مشهد و برده گرفتن و بردن هزاران نفر اشاره میکند. روزی که ارتش تزاری روس برای اولین بار خیوه را فتح کرد (زمان نصرالین شاه) بیش از شش هزار ایرانی را از دست ازبکان پس گرفت که به بردگی تنها در این یک شهر برده بودند. امروزه کدام ایرانی از لشگرکشی نادر به هند انتقاد میکند که خود شاید نیمه ترک بود. این سلطان محمود غزنوی بود که با غارت کردن معبد های هند و نابود کردن مجسمه های بودا باعث شد شد که کلمه بودا به بت تبدیل شود و مظهر کفر گردد. که مابیا ئیم در خیابانها و داد بزنیم بت شکنی خمینی. مگر این از لحاظ زبانی با کار طالبان چه تفاوتی دارد؟
شما حق دارید. در زبان فارسی کلمات تر کی زیاد هستند و واقعا هم عجیب میبود اگر غیر از این میبود: گلنکدن، چخماق، تومان ولی همین را هم در ترکیه بسیار شدیدا مشاهده میکنید. همان دختر خانم ترک یک قطعه موسییقی در استریوی اتوبوس گذاست و گفت ای در مقام است. پرسیدم میداند سوزناک یعنی چه؟ گفت ای اصطلاحی است عثمانی و نه ترکی مدرن. شما خود میدانید که زبان ترکی ترکیه را از زمان آتاتورک بسیار بیشتر از ایران تغییر دادند که عربی زدائی و فارسی زدائی بشود و همان دلیل آن است که آذربایجانی ها بسادگی نمی توانند آنرا یاد بگیرند. پدیده ای مذموم. زبان جزئی لاینفک است از فرهنگ. در همان سفر ترکیه رفته بودم به یک موزه و داشتم متن نوشته ای تاریخی را میخواندم که فقط نیمی از آن را میفهمیدم برای دوستم که همراهم بود. دیدم دو جوان ترک پشی سر من به صدای من دقیقا گوش میدهند. آنها قادر نبودند نوشته روی پرچم کشور خودرا در جنگ اول جهانی بخوانند. آنها نمی توانند کتابهای قدیمی خود را بخوانند. تغییر خط در ترکیه بزرکترین تجاوز بود به فرهنگ ترکیه و انهم بدست رهبر خودشان. کی به تغییر خط در آذربایجان و ازبکستان و ترکمنستان و تاجیکستان و کازاخستان شکایت میکند. کی مهاجم است و کی متجاوز. ایرانیان؟
من شخصا به بکار بردن کلمه فارس برای ایرانیان غیر آذربایجانی مخالف هستم. شما خود میدانید که این کلمه فقط به منطقه فارس اطلاق میشود که حتی به اصفهان و بندر عباس و کرمان و خوزستان هم نمیرسد. کلمه پارس کهن که تا زمان ساسانیان یک محتوی ملی داشت و کمی بزرگتر هم بود قرنهاست که از بین رفته است.
با نام خلیج فارس هم مخالفتی ندارم.
من شخصا به بکار بردن کلمه فارس برای ایرانیان غیر آذربایجانی مخالف هستم. شما خود میدانید که این کلمه فقط به منطقه فارس اطلاق میشود که حتی به اصفهان و بندر عباس و کرمان و خوزستان هم نمیرسد. کلمه پارس کهن که تا زمان ساسانیان یک محتوی ملی داشت و کمی بزرگتر هم بود قرنهاست که از بین رفته است.
با نام خلیج فارس هم مخالفتی ندارم.
میماند زبان فارسی که آنهم مخلوطی است از چندین زبان ایرانی (مهمتر از همه پارسی و سغدی) با واژگان بسیار زیادی از زبانهای دیگر (مهمتر از همه عربی). بسیاری از این واژگان بزور و بسیاری بدون زور وارد این زبان شده اند و خواهند آمد و خواهند رفت. چرا کسی که میگوید آر پی جی و کاتیوشا و کلت و تانک و اتوبوس و تاکسی و کامپیوتر و هارد و موبایل.... باید ابا داشته باشد از کفتن دوشک با دلمه.
ما زبانی بنام ایرانی نداریم ولی زبانهای ایرانی داریم منجمله کردی و فارسی امروزی. به زبان نمیشود افتخار کرد ولی به آنچیزی که جلال الدین بلخی یا سعدی یا بابا طاهر در این زبان ساخته اند میشود افتخار کرد. به ابو ریحان بیرونی و خوارزمی میشود افتخار کرد و میشود متاسف بود که زبان خوارزم و زبان سغدی از بین رفت. به فضولی و یونس عمره هم میشود افتخار کرد و به شهریار. زبان ترکی بصرف ترکی بودنش مهم نیست بلکه باید دید چه آثاری در این زبان بوجود میآید و یا آمده.
من از مردم آذربایجان یک برداشت شخصی دارم که امیدوارم نسبتا صحیح باشد. ولی بسیار دوست داشتم که خود آذربایجانی ها هم این میل را داشته باشند که همانطور که در صحبتهای شما هم احساس میکنم کنجکاو گردند که کی هستند و از کجا آمده اند. آیا آنها همه از اقوام مهاجر ترک هستند که آمدند و ساکن شدند و ساکنین قبلی هم غیبشان زد. کی رفتند ، کجا رفتند و چرا رفتند و اگر ماندند حالا زبانشان چیست. آیا زبان تنها المان هویت ملی است و اگر نه آنها هم از لحاظ فرهنک (چه از مو سیقی، شعر، معماری، ادبیات،و چه از روحیات، عادات و مذهب غیره) و هم از لحاظ تاریخی با کدام مردم دیکر اشتراکات بیشتر دارند.
در انتها دو کلمه راجع به آزادی زبان. بنظر من سیستم زبانی که در اتحادیه ارو پا برای اقلیتها بکار برده میشود تا کنون بهترین سیستم است. لازمه همه این آزادیها اما آزادی سیاسی فردی و اجتماعی است که بدون دموکراسی وجود نخواهد داشت حتی اگر صد سال طول بکشد. نه زبان آذری ذر این بین از بین خواهد رفت و نه فرهنگ آن. همانطور که در بکو جائی بنام آتشگاه وجود دارد یا در کازاخستان آستانه همانطور هم دده قوردو خواهد ماند این یک وهم است که انتظار داشته باشیم در یک کشور دیکتاتوری مثل چین یا سودان حقوق اقلیتها حفظ شوند.
برای اقلیتهای کوچک مانند لهجه ها و گویشها دولت هیچوقت گارانتی نمیتواند بدهد. این وظیفه انسانها است که آن گویشها را نگاهدارند. این پدیده ایست اجتماعی. همانطور که کو یش قجری تهران در زمان قاجار دیگر قابل شنیدن نیست. مهاجرت های کلان امروزه سیلابی هستند برای گویش های محلی. در افغانستان صدها هزار نفر امروزه فارسی را با لهجه تهرانی حرف میزنند و میلیونها کودک کرد در استانبول فقط ترکی استانبولی یاد میگیرند.
حسین
میبخشید که نوشته را تقسیم کردم
حسین گرامی، درباره جنبه‌های عملی مشکل زبانها در ایران، نوشته‌ی دیگر مرا بخوانید:
http://shivaf.blogspot.com/2007/12/blog-post_25.html
شیوای عزیز
مقاله ای خواندم در دائرة المعارف اسلامی راجع به پان تورانیسم
نظر شما چیست؟
گویا عنایت الله رضا هو در آن سهمی دارد
دوست بی‌نام گرامی، به مقاله‌ی پان تورانیسم نوشته‌ی عنایت‌الله رضا نگاهی کردم. من در این موضوع تخصص یا مطالعه‌ی ویژه‌ای ندارم و نمی‌توانم درباره‌ی کیفیت مقاله نظری بدهم. همین قدر میدانم که مقالات دائرة‌المعارف‌ها اغلب در جهت تأیید نظر ارگان تهیه‌کننده‌ی دائرة‌المعارف هستند و نظر مخالف در آنها درج نمیشود. درباره‌ی نویسنده در چندین نوشته در همین وبلاگ و جاهای دیگر بحث کرده‌ام. حرف من این است که نباید نه او و نه هیچکس دیگر را سیاه ِ سیاه یا سپید ِ سپید دید. او شاید برخی آثار جالب دارد، اما تعصب کور ضد شوروی و ضد آذربایجانی نیز داشت، و در خدمت دستگاه سانسور شاهنشاهی بود. تازه‌ترین سند وابستگی او را در کتاب پرویز ثابتی یافتم. او مینویسد: "به درخواست من، عنایت‌الله رضا که سالها در شوروی زیسته‌بود، دو کتاب علیه کمونیسم نوشت و انتشار داد". [ص 350]
این منو یاد این نوشته شما انداخت حالا با این بی زبونی باید چکار بکنند؟
یکی دیگر از مشکلات مردم مناطق زلزله زده تفاوت زبانی است، به گفته این خبرنگار از آنجائیکه زلزله زدگان به زبان محلی صحبت میکنند، خبرنگاران نمی‌توانند به راحتی مشکل آنها را منتقل کنند
http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2012/08/120812_l21_eathquake_azarbayjan_iran.shtml
Post a Comment