Ajö Per Oscarsson, en av mina absolut största favoriter!
Jag vet inte varför folk har sett ett samband mellan bästa konstnärskap och djävulen, eller varifrån uttrycket ”djävulskt bra” kommer. I min ungdom läste jag att det fanns folk som kunde svära att de hade sett självaste djävulen stå på scenen bredvid Niccolo Paganini och hålla i hans händer medan han spelade violin: Han var ju så ”djävulskt bra” i att spela violin så att en och annan svaghjärtad dam kunde svimma av av att höra hans lek med stråkar.
I brist på förmågan att beskriva din storhet i skådespeleri, Per Oscarsson, hittar jag inget bättre sätt: Jag erkänner att har tänkt i samma banor och har fått för mig att ha sett något ”djävulskt” i din blick, och nästan alltid har tänkt på att djävulen måste ha varit närvarande där någonstans på scenen eller bakom kulisserna när du spelade: Du var ju så ”djävulskt bra”. Synd. Synd att sådana konstnärer som du måste gå bort. Och jag förstår bara inte varför just du, och en annan av mina älskade favoriter, Monica Zetterlund, måste brinna i lågor? Varför?
Det känns ett stort tomrum efter sådana som du, Monica, och Pete Postlethwaite som gick bort några dagar efter dig. Men…, men ha det bara bra ni! (متن فارسی در ادامه)
بدرود یکی از بهترین بازیگران سوئدی مورد علاقه‌ی من، پر اسکارشون (این پر مانند پر پرنده، منتها با زبری دو بار طولانی‌تر تلفظ میشود). کلبه‌ی چوبی او، 83 ساله، و همسر 67 ساله‌اش یک شب مانده به سال نو در شعله‌های آتش سوخت و سرانجام به‌تازگی اعلام شد که خاکسترهای یافت شده متعلق به پر اسکارشون و همسر اوست. خبر را اینجا بخوانید (به انگلیسی).
پر اسکارشون در فیلم‌های سه‌گانه‌ی هزاره Millennium (یا The girl who played with fire) نقش قیم سالاندر را بازی میکند و در خانهی سالمندان زندگی میکند. ببینید این سه‌گانه را!
نمیدانم چرا و چه‌گونه و از کجا مردم ارتباطی میان هنرنمایی استادانه و جناب شیطان دیده‌اند. گاه پیش می‌آید که سوئدی‌های غیرمذهبی خوبی ِ یک اجرا یا اثر هنری را با صفت شیطانی بودن توصیف میکنند: "به‌طرزی شیطانی خوب بود". در نوجوانی خوانده‌بودم که نیکولو پاگانی‌نی ویولونیست اعجوبه‌ی ایتالیایی آن‌چنان خوب می‌نواخت که کسانی ادعا می‌کردند که به چشم خود دیده‌اند که شخص شیطان روی صحنه کنار او ایستاده و دستش را هنگام کشیدن آرشه گرفته‌است: او آن‌چنان "به‌طرزی شیطانی خوب" می‌نواخت که برخی خانم‌های نازک‌دل با شنیدن بازی او با تارهای ویولون غش می‌کردند.
ناتوان از توصیف عظمت بازیگری پر اسکارشون راهی نمی‌یابم جز آن‌که اعتراف کنم که بارها هنگام تماشای نقش‌آفرینی‌های او جرقه‌ای شیطانی در نگاهش دیده‌ام و اغلب خیال کرده‌ام که هنگام نقش‌آفرینی او شیطان باید جایی همان حوالی روی صحنه یا پشت پرده حضور داشته‌باشد: او این قدر "شیطانی خوب" بازی می‌کرد. دریغ و درد. دریغ و درد که هنرمندانی چون او باید از میان ما بروند. و من در شگفتم که چرا، چرا درست پر اسکارشون، و هنرمند سوئدی دوست‌داشتنی دیگرم مونیکا سترلوند (آری، هم‌نام با عشق من بل‌لوچی!) باید در شعله‌های آتش جان بسپارند؟ چرا؟
یاد پر اسکارشون گرامی باد.
اما چه باک که هنوز یک بازیگر "شیطانی" دیگر در میان نقش‌آفرینان سوئدی برایم مانده‌است: ماکس فون سیدو Max von Sydow، که هنگام بازی در فیلم "هامسون" فقط نقش یک جلد را برای شیطان بازی میکند: این قدر "شیطانی" خوب بازی میکند. امیدوارم که پیش از آن‌که او نیز در آتش کلبه‌ای بسوزد، برای گرفتن جایزه‌ای بزرگ، درباره‌اش بنویسم. او در فیلم‌های بی‌شماری و از جمله در فیلم‌های جیمزباندی بازی کرده‌است، و هنوز در 82 سالگی بازی میکند.
Read More...دنباله (کلیک کنید)
Summary only...
