به‌زودی منتشر می‌شود

عکس اوریجینال از ب.م.

از بازگشت تا اعدام
حزب تودهٔ ایران و انقلاب بهمن ۱۳۵۷‏

نوشتهٔ: شیوا فرهمند راد

اثری پژوهشی و مستند به اسناد بی‌شمار فارسی و روسی و انگلیسی و ترکی آذربایجانی
در ۵۰۰ صفحه

حزب تودهٔ ایران از هنگام بنیان‌گذاریش در سال ۱۳۲۰، آغازگر مبارزه با فاشیسم و نازیسم هیتلری ‏در ایران، و در آن هنگام شاید تنها حزبی بود که در نشریاتش مطالب بسیاری در مخالفت با آلمان ‏نازی می‌نوشت. این حزب آورنده و رونق‌بخش فرهنگ تشکل‌ها، سندیکاها، و اتحادیه‌های صنفی و ‏کارگری، و همچنین سازمان جوانان و سازمان‌ها و فعالیت‌های ویژهٔ زنان، و انجمن‌هایی چون ‏‏«طرفدران صلح»، و... به ایران بود. تعداد اعضای این تشکل‌های مردمی، و از آن طریق تعداد اعضای ‏حزب پیوسته افزایش می‌یافت و حزب به یک نیروی مطرح سیاسی تبدیل شده بود.‏

در آن سال‌ها بسیاری از افراد سرشناس و روشنفکران نیز بر گرد حزب تودهٔ ایران حلقه زده بودند. ‏حزب تودهٔ ایران چندین نشریهٔ سیاسی و کارگری و فرهنگی و ادبی منتشر می‌کرد که خوانندگان ‏فراوانی داشتند. در محل باشگاه حزب همواره جلسات حوزه‌های حزبی و انواع کلاس‌ها و در حیاط ‏آن تئاتر و شعرخوانی و کارهای جالب و جذاب برای کارگران و جوانان جریان داشت.‏

حزب در دههٔ ۱۳۲۰ توانست ۹ نفر از اعضای خود را به نمایندگی مجلس برساند. این ۹ نفر در ‏مجلس «فراکسیون توده» را تشکیل دادند و توانستند در سیاست‌گذاری‌های دولت به نفع مردم و ‏زحمتکشان مؤثر باشند. اندکی پیش از پایان رسمی جنگ جهانیِ دوم در اروپا، در اردیبهشت ۱۳۲۴ ‏‏«در سازمان‌های این حزب بیش از ۲۰۰ هزار کارگران، روشنفکران، پیشه‌وران، و دهقانان برجسته ‏شرکت» داشتند. و عده‌ای که در تظاهرات حزبی به مناسبت‌های گوناگون شرکت می‌کردند، در آن ‏سال «در تهران به ۴۰ هزار و در تبریز به ۵۰ هزار نفر بالغ» می‌شد. این حزب در سال ۱۳۲۵ به ‏مدت ۲ ماه و نیم سه وزیر در دولت ایران داشت.‏

این کتاب می‌کوشد نشان دهد که پس از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ چرا حزب کمونیست تودهٔ ایران از رژیم ‏تئوکراتیک جمهوری اسلامی پشتیبانی کرد؟ چه شد و چگونه کار آن «تنها حزب واقعی تاریخ ‏سیاسی ایران»، «منسجم‌ترین و سازمان‌یافته‌ترین حزب در ایران»، «بزرگ‌ترین حزب کمونیست ‏خاورمیانه»، و... به آن‌جا رسید که بار دیگر رهبرانش و صدها تن از اعضایش به زندان افتادند، اعدام ‏شدند، در مهاجرتی دیگرباره پراکنده شدند، و زندگانی بسیاری از آنان و خانواده‌هایشان بر باد رفت.‏