گالری Liljevalchs konsthall در استکهلم نمایشگاهی از نزدیک به ۲۰۰ آفیش از خلاقیت گرافیستهای شوروی دههی ۱۹۲۰ ترتیب دادهاست. نمایشگاه روز ۱۲ اکتبر گذشته گشایش یافت و تا ۶ ژانویهی آینده ادامه دارد.
چند روز پیش با دوستی به دیدن نمایشگاه رفتیم. این ۲۰۰ آفیش را از مجموعهی عظیم و باورنکردنی یک شخص ژاپنی بهنام روکی ماتسوموتو Ruki Matsumoto که بیست هزار آفیش دارد به وام گرفتهاند.
نزدیک ۹۰ درصد آفیشهای نمایشگاه آثار دو برادر به نامهای ولادیمیر و گئورگی استنبرگ Vladimir & Giorgy Stenberg است که برای فیلمهای سینمای شوروی، و گاه خارجی، که در آن سالها تولید شدهاند و در سینماها نمایششان دادهاند به روش لیتوگرافی نقاشی کردهاند. بنابراین چندان نمونهای از آفیشها و پوسترهای تبلیغاتی شوروی در میان این تعداد از آثار این دو برادر در نمایشگاه وجود ندارد. آثار آن دو، که در ضمن از اعقاب سوئدیهایی بودهاند که به روسیهی سدهی نوزدهم کوچیدند، از سطح هنری بسار بالایی برخوردار است و از تماشای آنها سیر نمیشدیم. آثار آنان هنوز الهامبخش گرافیستهای جهان است. تمامی دیوار یکیاز اتاقهای نمایشگاه پر است از آفیشهایی که گرافیستهای امروز در سراسر جهان با الهام از آثار برادران استنبرگ آفریدهاند.
در میان ده درصد باقیمانده برخی آفیشهای تبلیغاتی شوروی از آثار گرافیستهای دیگر یافت میشود. آثار گرافیک شاعر بزرگ شوروی ولادیمیر مایاکوفسکی برای من بهکلی تازگی داشت و هیچ نمیدانستم که او نقاشی هم میکرده.
پیشتر نوشتهام که دههی ۱۹۲۰ شکوفاترین دوران هنر شوروی در همهی زمینهها بود (اینجا). اما با قدرت گرفتن استالین نقطهی پایان بر این شکوفایی نهادند، و چندین نفر از پیشرو ترین و معروفترین و با استعدادترین هنرمندان آن دهه، با نومید شدن از برقراری آزادیهایی که انتظارش را داشتند و حاکمیت بالشویکها وعدهاش را دادهبود، یا به غرب پناه بردند (استراوینسکی، مالهویچ و...)، و یا خودکشی کردند، از جمله ولادیمیر مایاکوفسکی. کسانی را نیز دستگاه استالین در اردوگاههای دوردست سیبری نابود کرد.
دیدن این نمایشگاه جالب را از دست ندهید!
در وبگاه گالری دربارهی این نمایشگاه بیشتر بخوانید.
آفیشی که در سرآغاز این نوشته ملاحظه میشود کار برادران استنبرگ است، به سال ۱۹۲۹، برای فیلم رزمناو پاتیومکین به کارگردانی سرگئی آیزنشتاین. نمونههای دیگری از آفیشهای نمایشگاه:
چند روز پیش با دوستی به دیدن نمایشگاه رفتیم. این ۲۰۰ آفیش را از مجموعهی عظیم و باورنکردنی یک شخص ژاپنی بهنام روکی ماتسوموتو Ruki Matsumoto که بیست هزار آفیش دارد به وام گرفتهاند.
نزدیک ۹۰ درصد آفیشهای نمایشگاه آثار دو برادر به نامهای ولادیمیر و گئورگی استنبرگ Vladimir & Giorgy Stenberg است که برای فیلمهای سینمای شوروی، و گاه خارجی، که در آن سالها تولید شدهاند و در سینماها نمایششان دادهاند به روش لیتوگرافی نقاشی کردهاند. بنابراین چندان نمونهای از آفیشها و پوسترهای تبلیغاتی شوروی در میان این تعداد از آثار این دو برادر در نمایشگاه وجود ندارد. آثار آن دو، که در ضمن از اعقاب سوئدیهایی بودهاند که به روسیهی سدهی نوزدهم کوچیدند، از سطح هنری بسار بالایی برخوردار است و از تماشای آنها سیر نمیشدیم. آثار آنان هنوز الهامبخش گرافیستهای جهان است. تمامی دیوار یکیاز اتاقهای نمایشگاه پر است از آفیشهایی که گرافیستهای امروز در سراسر جهان با الهام از آثار برادران استنبرگ آفریدهاند.
در میان ده درصد باقیمانده برخی آفیشهای تبلیغاتی شوروی از آثار گرافیستهای دیگر یافت میشود. آثار گرافیک شاعر بزرگ شوروی ولادیمیر مایاکوفسکی برای من بهکلی تازگی داشت و هیچ نمیدانستم که او نقاشی هم میکرده.
پیشتر نوشتهام که دههی ۱۹۲۰ شکوفاترین دوران هنر شوروی در همهی زمینهها بود (اینجا). اما با قدرت گرفتن استالین نقطهی پایان بر این شکوفایی نهادند، و چندین نفر از پیشرو ترین و معروفترین و با استعدادترین هنرمندان آن دهه، با نومید شدن از برقراری آزادیهایی که انتظارش را داشتند و حاکمیت بالشویکها وعدهاش را دادهبود، یا به غرب پناه بردند (استراوینسکی، مالهویچ و...)، و یا خودکشی کردند، از جمله ولادیمیر مایاکوفسکی. کسانی را نیز دستگاه استالین در اردوگاههای دوردست سیبری نابود کرد.
دیدن این نمایشگاه جالب را از دست ندهید!
در وبگاه گالری دربارهی این نمایشگاه بیشتر بخوانید.
آفیشی که در سرآغاز این نوشته ملاحظه میشود کار برادران استنبرگ است، به سال ۱۹۲۹، برای فیلم رزمناو پاتیومکین به کارگردانی سرگئی آیزنشتاین. نمونههای دیگری از آفیشهای نمایشگاه:
کارکنان ضربتی دروغین را میکوبیم! |
اکتبر، از ناشناس، ۱۹۲۸ |
خرمگس، اثر آناتولی بلسکی، ۱۹۲۹-۱۹۲۸ |
صندلی الکتریکی، میخائیل دلوگاچ، ۱۹۲۸ |
No comments:
Post a Comment